Putjes in de Ruwaard een spannend verhaal
Veel deelnemers, studenten, kinderen en ouders deden mee aan de zoektocht naar het verleden
en hebben twee dagen hard gewerkt. Ze hebben mogen doen wat normaal niet mag. Zoeken naar
sporen en vondsten uit het verleden in een gebied wat nu de Ruwaard heet maar wat vroeger
een land was met hier en daar een huis of boerderij. Het putjes project CARE vond plaats
tijdens het Nationale Archeologiedagen, zaterdag 15 en zondag 16 juni 2024.
Het startsein op zaterdag 10.00h met de uitreiking van het eerste kistje met opgravingsspullen
door wethouder Sidney van den Berg aan Lola en Vicky in het natuurpark Elzenhoek was het begin
van de speurtocht.
Met schop en een kist vol archeologisch materiaal kon er begonnen worden om de putjes uit te graven. Alles onder toezicht van archeologen en vrijwilligers in de archeologie. De 10 putjes waren in het landschap al aangegeven in overleg met de gemeente archeoloog Mijke Peeters. Het is immers een officiële opgravings activiteit inclusief een plan van aanpak. De aankleding op het Elzenhoek terrein werd verzorgd door het Prehistorisch dorp uit Eindhoven. Studenten werkten er met graan om meel te maken. Ook wasten ze de archeologische vondsten uit de putjes.
Het belangrijkste werk was, een zandbak 1x1 meter uitgraven tot op het ongeroerde zand om hem aan het eind van de dagen weer dicht te maken. Onder belangstelling uit de omgeving werd er ca. 1 meter diep, laagje voor laagje zand verwijderd om maar geen voorwerp te missen. Alles zeven en ieder korreltje zand en steentje bekijken.
CARE, staat voor Community Archaeology in Rural Environments. Samen, als inwoner van een dorp of regio kijken in de bodem naar het archief van onze voorouders. Er wordt altijd wat gevonden, zo ook nu. Soms was het voorwerp te klein om meteen te kunnen zeggen wat het geweest zou kunnen zijn. Maar er klonken ook jubelkreten. Herkenbaar een muntje, speelmuntje en zelfs een stuk muur kwam tevoorschijn. Ouder dan 50 jaar en in de bodem van de Ruwaard bewaard gebleven. Nu is het materiaal even niet meer te zien. Er wordt een officieel opgravingsrapport geschreven, waar en wanneer is het voorwerp gevonden? Zo is er straks een klein verhaal over de tijd voordat het gebied de Ruwaard is ontstaan. Wat hebben de bewoners van het gebied achtergelaten. Er komt in het najaar nog een afsluitende informatieve bijeenkomst om de resultaten te bespreken en te tonen.
Excursie IMC Basis Oss van Hertogin Johannaschool naar het vorstengraf
Van techniek tot archeologie, van nieuwe rotonde tot historisch Monument Vorstengraf... groep 7 en 8 van Basisschool Hertogin Johanna - locatie A zijn inmiddels echte kenners wanneer het gaat om het kromme zwaard van Oss! Veel dank aan Piet van Lijssel van Stichting Archeologie Maasland die zijn enorme kennis van archeologie in en rondom Oss met ons wilde delen tijdens de rondleidingen vandaag! En wat een mooie afsluiting om even te mogen voelen hoe zwaar het zwaard in rechte vorm is; heel anders dan de kromme replica van Stadsarchief Oss. We zullen niet meer vergeten dat Oss deze bijzondere geschiedenis rijk is!
`
Workshop 'Oss in de Romeinse tijd'
De bedoeling van de TBL-dag Klassieken is verbanden te leggen
met wat de leerlingen in de klas leren en wat je in de praktijk
kunt doen. En wat is er nog te zien van de Romeinse tijd in Oss.
In het SAM onderkomen ontvingen we 64 gymnasiumleerlingen
uit klas 1 van het Hooghuis TBL.
In groepjes van 16 leerlingen werd er informatie gegeven over
de Romeinen in Oss en omgeving. Zo vertoonde Piet van Lijssel
een film over de opgravingen in Ussen en gaf hij tijdens de film
uitleg van de archeologische werkzaamheden.
Bij Peter van Nistelrooij gingen de leerlingen zelf aan de slag.
Ze konden met echte oude scherven in hun handen ervaren
wat een archeoloog uitvoert. Een gedeelte van het determineren
is het sorteren van de scherven in vier tijden in ons
geval Brons-, IJzer-, Romeins- en Middeleeuwse tijd. Andere
leerlingen puzzelden met behulp van plakband de scherven
van een bloempot tot een geheel. Het dendrologisch onderzoek
wat door archeologen veel wordt gebruikt konden de
leerlingen zelf ervaren door in de jaarringen van een eikenboom
te tellen.
Ook werd uitleg gegeven over de vier enorme tufstenen die in
de SAM huisvestiging liggen. Het zijn vier flinke stukken van de
grootste Romeinse tempel uit Nederland. Het is verbazing-
wekkend dat deze tempeldelen vlakbij in de buurt, namelijk in
Maren-Kessel gevonden zijn. De sfeer was goed, de leerlingen
en wij hebben van de TBL-dag genoten.
Eerste veldloop dag
Op 26 maart 2011 hebben we de eerste veldloopdag georganiseerd.
De weersomstandigheden waren prima, niet teveel zon en een
beetje regen. Met dit weertype zijn de scherven heel goed zichtbaar.
Met 8 mensen hebben we een veld met als toponiem de Honing in
Teefelen belopen. Allereerst hebben we volgens instructie van Richard
Jansen, vakken van 10 x 10 meter uitgezet. Om de 10 meter zijn we
toen het veld over gelopen. De vondsten gevonden over een lengte
van 10 meter zijn in een plastic zakje gedeponeerd. Op deze manier
zie je om de tien meter een zakje op het veld liggen.
De coördinaten van de vele genummerde zakjes zijn vervolgens met
de GPS vastgelegd. De vondsten van elk zakje worden later in ons
clubhuis schoongemaakt en gedetermineerd.
Er zijn scherven gevonden uit de ijzertijd, Romeinse tijd en de middel-
eeuwen. Door nu de tijdsperioden van alle vondsten per zakje in de
computer op te slaan is het mogelijk te selecteren op een tijdsperiode.
Op deze wijze kunnen we de spreiding per tijdsperiode over zichtbaar
maken. Het was een gezellig en interessant samen zijn op de akker in
Teefelen.
Workshop 'Romeinen in het Maasland'
Op 21 januari werd er een drietal workshops voor het Hooghuis TBL gegeven waaraan 44 leerlingen, van klas 1 tm 5, deel hebben genomen.
Onverwachte muren naast de Ned. Hervormde kerk in Ravenstein
Een oud bericht uit de wereld van de amateurarcheologie, maar wel een mooi voorbeeld dat laat zien dat de amateurs nog steeds waardevol werk kunnen doen. Soms ... Lees meer >>
Archeologie op 'het Heiligenland' in Herpen
Uit de nalatenschap van amateurarcheoloog Gerard van Alphen, uit Oss, kwam een dossier en zakjes met vondsten van de lokatie tussen de Hertogswetering / Putwielen en de Wooijstraat in Herpen. De vondsten, uit diverse perioden, waren niet zo bijzonder, maar de lokatie ... Lees meer >>
Restauratie van een bijzondere kruik uit Geffen
In een doos met het opschrift 'oude scherven' lag al tientallen jaren de scherven van deze kruik stof
te vergaren in de kelder van Heemkunde vereniging “Vladerack”. De vinder, Wim van Druenen
... Lees meer >>
Wonen op de woerden
De regio was bezaaid met hoger gelegen zandkoppen
in het stroomgebied van de Maas. Het was een aantrekkelijke bewoningslocatie vanaf het mesolithicum (midden
steentijd ) tot en met de Romeinse tijd. Deze bewoonde zandkoppen werden 'woerd' of 'woord' genoemd, in
Noord-Nederland 'wierd' en 'terp'.
... Lees meer >>
Diverse archeologische onderzoeken ten oosten van Geffen
In de periode 2015 -2022 zijn een groot aantal archeologische onderzoeken uitgevoerd ten oosten van Geffen, het gebied
tussen de spoorlijn en de Heesterweg, en de buiten wijken van Geffen en Oss. De aanleiding voor de onderzoeken is de bouw
van woningen waarbij een gerede kans bestaat dat archeologische waarden vernietigd zullen worden. De reden om al deze
onderzoeken in een artikel samen te vatten is dat er weinig archeologische sporen werden aangetroffen.
... Lees meer >>
Bodemradaronderzoek in de Maria Magdalena Kerk en op het kerkplein
De kerk van Geffen is een rijksmonument en daarom mag je niet zomaar een archeologisch onderzoek uit voeren. Je mag alleen een archeologisch onderzoek uitvoeren als de bodem bedreigd wordt, en met goedkeuring van de Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE). Dat is hier niet het geval. ... Lees meer >>
Onderzoek op het bovenste hoornwerk te Ravenstein
Ravenstein is gezegend met twee 17e eeuwse hoornwerken, parallel aan de Maas. Een in het noordwesten, waar de spoorlijn doorheen is aangelegd en een grenzend aan het zuidoosten van de vesting. Ondanks het feit dat er van het terrein gebruik werd gemaakt voor activiteiten, voetbalveld, camping de NCC, een paar gebouwen, is het bovenste hoornwerk nog vrijwel ongeschonden ... Lees meer >>
Proefsleuven onderzoek aan de kruising van de Osseweg en Megensebaan te Berghem.
In december 2021 is er een archeologisch proefsleuven uitgevoerd in een plangebied aan de kruising van de Osseweg en Megensebaan in Berghem. De aanleiding voor het onderzoek is het voornemen op deze plaats een zwembad te bouwen ... Lees meer >>
Een landweer ontdekt ter hoogte van de Nieuwe Hescheweg - Julianasingel in Oss.
Een landweer? Wat is dat, vraagt u zich misschien af. Daarom eerst wat uitleg over het fenomeen landweer. De landweer waar dit artikel over gaat is een verdedigingswerk. De landweer bevond zich niet in de stad maar ver daarbuiten op het platteland ... Lees meer >>
Inventariserend veldonderzoek door middel van proefsleuven en opgraving Kapelaan Nausstraat te Oss
In opdracht van de gemeente Oss heeft BAAC een proefsleuvenonderzoek in december 2020 en een opgraving in maart 2021 uitgevoerd in plangebied Kapelaan Nausstraat in Oss. De helft van het totale gebied (ca.8800 m2) waar voorheen de praktijkschool De Singel stond is archeologisch onderzocht ... Lees meer >>
Proefsleuven onderzoek aan de Oijense Zij te Oss
In 2019 tussen 8 en 16 april heeft BAAC een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd in plangebied de Oijense Zij, gelegen aan de noordwest zijde van Oss. De aanleiding voor het onderzoek is de bouw van woningen ... Lees meer >>
Archeologische begeleiding Hertogenbuurt - Zuid te Oss
In 2019 heeft BAAC een archeologische begeleiding uitgevoerd nabij de Wenzel van Luxemburgstraat. De aanleiding voor het onderzoek was de aanleg van zogenaamde Wadi's ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek nabij het oude centrum van Berghem
In de periode 2016-2020 is nabij het oude centrum van Berghem door opgravingsbedrijf BAAC archeologisch onderzoek verricht. Met uitzondering van het Bergse Veld, dat heeft Archol in 2020 opgegraven. ... Lees meer >>
Onderzoek kindercrypte van de St. Luciakerk
In augustus 2006 werd de archeologische werkgroep Ravenstein (AWR), door de toenmalige pastoor van Gaalen, gevraagd te kijken of er in de kindercrypte van de St. Luciakerk in Ravenstein nog stoffelijke resten in de grafnissen lagen. De crypte of grafkelder ligt onder de sacristie en daar zou nieuwe vloerbedekking worden aangebracht. Door een klein stuk van de houten ondervloer te verwijderen konden ze boven op het gewelf kijken. De ingang van de kelder was oorspronkelijk in de kerk, rechts van het koor, maar daar ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek zuidwestelijk van de Kantsingel
In 2020 en 2021 hebben diverse archeologische onderzoeken plaats gevonden zuidwestelijk van de Kantsingel in Oss. Maar liefst 5 archeologisch bedrijven hebben hieraan bijgedragen. De onderzoeken vonden plaats op een nieuw te ontwikkelen bedrijventerreintje zuidwesten van de Kantsingel. Het gebied ten zuiden van de Kantsingel is interessant in verband met de in 2006 aangetroffen landweer. Een landweer is een ... Lees meer >>
Verrassingen rond klooster JMJ te Ravenstein
In 2019 heeft BAAC een archeologisch proefsleuvenonderzoek uitgevoerd in opdracht van Mooiland Vastgoed rond klooster JMJ aan de Kasteelse Plaats in Ravenstein. Het klooster wordt omgebouwd tot appartementencomplex.Op deze locatie lag vroeger een deel van de voorburcht van het kasteel van de heren van Ravenstein. Tijdens het onderzoek zijn sporen uit de 17e tot en met ... Lees meer >>
Huis Maasakker: Verdwenen maar niet vergeten
In het kader van het project Meanderende Maas zal er in het gebied dat ingesloten wordt tussen Megen en Dieden, dode Maasarm en de Maas natuurontwikkeling plaats gaan vinden. Het open, glooiende grasland, zo karakteristiek voor de Maaskant, zal deels worden afgegraven t.b.v.kleiwinning. In dit gebiedje lag de Heerlijkheid Maasakker en een deel van de Heerlijkheid Dieden. ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek Elzendreef te Geffen
Op 21 - 23 december 2020 heeft er een archeologisch proefsleuvenonderzoek op de Elzendreef in Geffen plaats gevonden. Het is een ca. 1,5 hectare groot landbouw gebied ten westen van Geffen waar een nieuwe wijk wordt gebouwd. ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek Windmolenpark Elzenburg-De Geer te Oss
In het kader van de geplande bouw van zeven windmolens heeft ADC ArcheoProjecten tussen 25 en 28 november 2019 en op 28 oktober 2020 een archeologisch proefsleuvenonderzoek uitgevoerd in het plangebied Elzenburg - De Geer te Oss. ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek Oude Baan te Geffen
In begin (14 februari) en eind (28 oktober) 2020 heeft er gravend archeologisch onderzoek plaats gevonden aan de Oude Baan in Geffen. De archeologische begeleiding door middel van proefsleuven is op huisnummer 10 door Bodac en op nummer 4 door Transect uitgevoerd. De onderzoeken vonden plaats omdat ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek Kapelstraat te Lith
Op 6 november 2020 heeft er een archeologisch geofysisch onderzoek op een terrein aan de Kapelstraat te Lith plaatsgevonden. Het onderzoek had als doel op non- destructieve wijze de restanten van de Middeleeuwse kapel terug te vinden. ... Lees meer >>
Archeologisch onderzoek, Heesterseweg Geffen
Op 23 juni 2020 heeft Econsultancy BV in opdracht van NAS Geffen BV een proefsleuvenonderzoek uitgevoerd aan de Heesterseweg 43 te Geffen. Op de parkeerplaats was een kantoor uitbreiding gepland ... Lees meer >>
Muurresten in de Walstraat Ravenstein
In 2019-2020 werd in het oude vestingstadje Ravenstein werd op verschillende plaatsen aan het waterleidingnet gewerkt. Op 15 april 2020 lag een deel van de Kolonel Wilsstraat en de Walstraat open. Er werden muren van baksteen aangetroffen ... Lees meer >>
Opgraving Laagstraat 58 Deursen-Dennenburg
Tussen 11 mei 2017 en 1 maart 2018 heeft Bodac BV een archeologisch proefsleuvenonderzoek, een archeologische begeleiding en een vlakdekkend onderzoek uitgevoerd binnen het plangebied Laagstraat 58 in Deursen-Dennenburg ... Lees meer >>
Archeologische begeleiding aanleg poel VanTosse
Op verzoek van de heer Henk Smouter, projectcoördinator van Werkplaats NLC van Landschapsbeheer Oss, is Hans Pennings, lid van het bestuur van Stichting Archeologie Maasland, op maandag 16 maart 2015 aanwezig geweest op het terrein van Tuinderij VanTosse ... Lees meer >>
Parkeerterrein Padi-hoeve
In de week van 23 - 27 mei 2011 is het parkeerterrein bij het voormalige chinees restaurant
Padi-hoeve door het opgravingsbedrijf ARCHOL BV nader onderzocht. Er zijn diverse
aardewerkvondsten ontdekt en het bekende greppel systeem Westerveld was weer zichtbaar gemaakt.
Begin 2011 is er door de Heemkunde werkgroep "Vladerack" uit Geffen een niet-destructief onderzoek uitgevoerd.
SAM heeft daarbij geassisteerd.
Onderzoek gracht kasteel Oijen
Bij het kasteel van Oijen zijn de voorbereidingen gestart voor het uitbaggeren van de kasteelgrachten. Begin 2011 heeft SAM de gelegenheid gehad om onderzoek te doen naar het opgebaggerde grachtdepot ... Lees meer >>
Vita Nova fase 3 Oss
Maandag 13 december 2010 begon de firma BAAC met een opgraving op de locatie van Vita Nova aan de Begijnenstraat in Oss ... Lees meer >>
Venezia Oss
In de eerste week van oktober 2010 was de opgraving van het oude Osse raadhuis ter plaatse van het ijskiosk Venezia te bezoeken.